normy dźwigania (dla kobiet i mężczyzn) przy ręcznych pracach transportowych

Pracownik, który zostaje dopuszczony do ręcznych prac transportowych, powinien legitymować się odpowiednią wiedzą na temat bezpieczeństwa i specyfiki wykonywanych czynności. Dlatego też pracodawca lub specjalista ds.BHP zobowiązany jest nie tylko do stosownego przeszkolenia personelu, ale także zapewnienia mu szczegółowych informacji na temat przemieszczanego przedmiotu, które w szczególności powinny dotyczyć jego masy i położenia jego środka ciężkości, zwłaszcza w przypadku, gdy masa jest nierównomiernie rozłożona (§ 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych, Dz. U. Nr 26, poz. 313 z późn. zm.) – dalej r.b.r.p.t.

Do obowiązków pracodawcy lub wyznaczonego specjalisty ds.BHP należy również informowanie pracowników o:
1) wszystkich aspektach bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) wymaganiach ergonomii,
3) wynikach oceny ryzyka zawodowego,
4) środkach bezpieczeństwa zapobiegających urazom, a zwłaszcza urazom kręgosłupa.

Ciężar przedmiotów, które mogą być przenoszone przez jedną osobę jest ściśle określony. Stosownie do § 13 ust. 1 r.b.r.p.t. masa przedmiotów podnoszonych i przenoszonych samodzielnie przez pracownika nie może przekraczać 30 kg przy pracy stałej oraz 50 kg przy pracy dorywczej. Przedmioty cięższe niż 30 kg nie mogą być ręcznie przenoszone na wysokość powyżej 4 m lub na odległość przekraczającą 25 m.

Ograniczenia dotyczące wykonywania ręcznych prac transportowych przez kobiety określono w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. Nr 114, poz. 545 z późn. zm.).
Prace wzbronione kobietom związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów:
a) przy ręcznym podnoszeniu i przenoszeniu ciężarów (po powierzchni płaskiej) masa towarów nie może przekroczyć:
12 kg – przy pracy stałej;
20 kg – przy pracy dorywczej;
b) przy ręcznym przenoszeniu pod gorę (po pochylniach, schodach, itp.) ciężarów masa towarów nie może przekroczyć:
8 kg – przy pracy stałej;
15 kg – przy pracy dorywczej.

Prace wzbronione kobietom w ciąży i w okresie karmienia:
a) przy ręcznym podnoszeniu i przenoszeniu ciężarów (po powierzchni płaskiej):
3 kg – przy pracy stałej;
5 kg – przy pracy dorywczej;
b) przy ręcznym przenoszeniu pod górę (po pochylniach, schodach, itp.):
2 kg – przy pracy stałej;
3,75 kg – przy pracy dorywczej;
c) przy przewożeniu ciężarów:
12,5 kg – przy przewożeniu na taczkach jednokołowych;
20 kg – przy przewożeniu na wózkach 2-,3- i 4 kołowych.

Ograniczenia dotyczące wykonywania ręcznych prac transportowych przez młodocianych określono w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz. U. Nr 200, poz. 2047 z późn. zm.) – dalej r.p.w.m.
Prace wzbronione młodocianym:
1) Prace polegające wyłącznie na podnoszeniu, przenoszeniu i przewożeniu ciężarów oraz prace wymagające powtarzania dużej liczby jednorodnych ruchów.
2) Ręczne dźwiganie i przenoszenie przez jedną osobę na odległość powyżej 25 m przedmiotów o masie przekraczającej:
a) przy pracy dorywczej:
dla dziewcząt – 14 kg;
dla chłopców – 20 kg;
b) przy obciążeniu powtarzalnym:
dla dziewcząt – 8 kg;
dla chłopców – 12 kg.
3) Ręczne przenoszenie pod górę, w szczególności po schodach, których wysokość przekracza 5 m, a kąt nachylenia – 30°, ciężarów o masie przekraczającej:
a) przy pracy dorywczej:
dla dziewcząt – 10 kg;
dla chłopców – 15 kg;
b) przy obciążeniu powtarzalnym:
dla dziewcząt – 5 kg;
dla chłopców – 8 kg.
4) Przewożenie przez dziewczęta ciężarów na taczkach i wózkach 2-kołowych poruszanych.